Van inzicht naar impact: cliëntenvertrouwenspersonen onvrijwillige zorg steeds zichtbaarder
Steeds meer mensen die te maken krijgen met onvrijwillige zorg weten de cliëntenvertrouwenspersoon onvrijwillige zorg (CVP) te vinden. In 2024 ondersteunden CVP opnieuw meer cliënten en vertegenwoordigers dan in voorgaande jaren. Zij speelden een belangrijke rol bij het verduidelijken van rechten, het bespreekbaar maken van zorgen en het ondersteunen bij gesprekken of klachten.
Dit blijkt uit het jaarverslag 2024 van Stemgever, de nieuwe alliantie van de vier landelijke aanbieders van het cliëntenvertrouwenswerk binnen de Wet zorg en dwang.
Rechten in de praktijk brengen
De Wet zorg en dwang (Wzd) regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie). Zij hebben recht op gratis en onafhankelijke ondersteuning bij onvrijwillige zorg door een cliëntenvertrouwenspersoon onvrijwillige zorg.
In 2024 groeide de zichtbaarheid en toegankelijkheid tot deze ondersteuning. Tegelijkertijd werd de rechtspositie van cliënten versterkt doordat het gesprek over onvrijwillige zorg vaker en bewuster werd gevoerd tussen cliënt, vertegenwoordiger en zorgaanbieder.
Van cijfers tot verhalen
Het jaarverslag laat zien dat cliënten steeds vaker hun weg naar de CVP weten te vinden, maar ook vaker gebruik maken van de ondersteuning. In 2024 vonden 2.499 unieke cliënten of vertegenwoordigers hun weg naar de CVP, goed voor 4.218 ondersteuningsvragen. Daarnaast werden meer dan 18.000 locatiebezoeken en bijna 4.000 voorlichtingen gerealiseerd.
Naast de cijfers biedt het verslag ook verdiepende interviews met cliënten, CVP en zorgaanbieders, en praktijkverhalen die laten zien hoe het verschil wordt gemaakt. Denk aan het voorkomen van een gedwongen verhuizing, het herwinnen van bewegingsvrijheid of het bespreekbaar maken van huisregels die als onvrijwillige zorg worden ervaren.
Toekomstgericht
Met de oprichting van de alliantie Stemgever is in 2024 ook een belangrijke stap gezet richting landelijke eenduidigheid en kwaliteitsversterking. Stemgever en de CVP blijven zich de komende jaren inzetten voor toegankelijke, onafhankelijke ondersteuning en het versterken van de rechtspositie van cliënten en hun vertegenwoordigers die met onvrijwillige zorg te maken krijgen.